Facebook'un Atatürk Hassasiyeti

“Mark Zuckerberg, Türklerin Gönlünü Feth Etti.”
Avukat Ferah DİLEK



Dünyanın  en  büyük sosyal ağı Facebook’un Atatürk hassasiyeti 
Dünya gündemine düştü!

Facebook'un kurucusu Mark Zuckerberg, Facebook ortamında paylaşılan içeriklere "Atatürk kriteri" getirdiklerini açıkladı.

Mark Zuckerberg: “Atatürk'e hakaret içeren paylaşımlar şikayet olmadan kaldırılacak”dedi. 

Bütün dünya da emsali görülmemiş bir lidere Facebook’un sahip çıkması Türk halkının gururunu okşayıp, Atatürk’ün sadece Türkler için değil, bütün dünyaya ışık tuttuğunu 100 yıl sonra dahi adının silinmeyeceğini; hiç bir şekilde, hiç bir ortam da hakaret edilemeyecek üstün değerler taşıdığını, bir kez daha kanıtlamış oldu. 

Bir milyardan fazla kullanıcıya sahip olan global en büyük sosyal medya ağı Facebook’un kurucusu Zuckerberg: “Atatürk'e hakaret içerikli bir paylaşım yapıldığında, şikayet yapılsın ya da yapılmasın anında paylaşımı kaldıracağız ve kısıtlamalar getireceğiz’ dedi. 

Facebook kurucusu toplumun standartlarını, huzurunu bozacak şiddet, nefret içerikli paylaşımlar içinde sayfanın ‘11 kategoriye ciddi anlamda özen gösterdiklerini’ belirterek bu kategoriler üzerinde güncellemer yapıldığını duyurdu. ‘Atatürk’e hakaret bu 11 maddelik kriterler arasında nefret söylemleri arasında değerlendirilir’ diyerek,  Atatürk’ün kimsenin saldırabileceği bir lider olamayacağının altını çizen Zuckerberg, Atatürk’e hassasiyetini hissettirip, Türk halkının gönlünü feth etti. 

Zuckerberg’in dünya gündemine ve kalbimize düşen bu tepkisini ülkemize çok değerli emekleriyle bilinen Avukat Ferah DİLEK ile paylaştım. ‘Atatürk’e hakaret etme cüretini gösterecek şuursuzlar için kanunlarımız ne diyor?’ hep beraber hatırlayalım istedim. 

 -Avukat Ferah Dilek sizi tanıyabilir miyiz?

Av.Ferah Dilek: Mensubu olmaktan gurur duyduğum Antalya Barosunda görev yapıyorum. 
Dışışleri Bakanlığından sonra 2005 yılından buyana başta CMK (Ceza Muhakeme Kanunu Kurulu) olmak üzere halen disiplin kurulu üyesi olarak görevimi sürdürüyorum. 

Sibel’cim çok hassas bir konu için buluştuk. Öncelikle; 

Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Aziz hatırası önünde saygıyla eğiliyorum. 
Ne yazık ki, bilgi sahibi olmayan herkesin fikir sahibi olduğu günlerden geçiyoruz. 
Ayrıca; minnet, şükran,ahde vefa gibi hasletlerimizden uzaklaşıyoruz.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün hatırasının her fırsatta zedelenmesinden hicap duyuyorum.

-Facebook’un Atatürk kriterindeki hassasiyeti ile ilgili düşüncelerinizi bizimle paylaşır mısınız?

Av. Ferah Dilek: Facebook’un hassasiyeti takdire şayan. Cumhuriyetimizin 100. Yılında Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün hatırasına saygı göstermeleri Türk halkının  gönlünü fert etmektir. Bizi, ‘kendi değerlerimize ne kadar sahip çıkıyoruz?’diye düşündüren değerli bir hareket. 

-Atatürk’ün aleyhine işlenen suçlarla ilgili kanunlarımızı açıklamanız mümkün mü?

Av. Ferah Dilek: Mustafa Kemal Atatürk aleyhine işlenen tüm suçlar, 5816 sayılı Kanun hükümleri ile düzenlenmiş olup söz, yazı veya çeşitli davranışlarla işlenebilen suça göre cezalar belirlenmiştir. 

-5816 sayılı Kanun hükümlerini bizimle paylaşır mısınız?

Av. Ferah Dilek: Atatürk’ün hatırasına hakaret etmek, sövmek; genel ve soyut nitelikteki söz ve davranışlarla Atatürk’ün hatırasının değersizleştirilmesini ifade etmektedir.
5816 sayılı Kanun Hükümleri maddeler halindedir. 

-Atatürk’ün hatırasına hakaret etmenin sövmenin kanunlarımızda cezası nedir?

Atatürk’e Hakaret Suçunun Cezası

Av. Ferah Dilek: Kişinin hatırasına hakaret suçu, genel bir suç olarak 5237 sayılı TCK’nın 130. maddesinde düzenlenmiştir. Atatürk’ün hatırasına hakaret veya sövme suçu ise 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun’un 1/1. maddesinde özel olarak düzenlenmiş olup bu suç tipiyle Atatürk’ün manevi varlığı ve hatırası korunmaktadır. 

Atatürk’ün hatırasına alenen hakaret eden veya söven kimse 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır (5816 sayılı Kanun m.1/1).
Atatürk’e hakaret suçunun internetten sosyal medya üzerinden işlenmesi halinde de bu madde hükümleri uygulanacaktır. Atataürk’e hakaret suçunda “aleniyet” zaten suçun unsurudur. Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza 1/6 oranında ayrıca arttırılmaktadır. 

-Atatürk’ün Heykel, Büst ve Abideleri ile Kabrine (Mezarına) Zarar Verme, kirletme gibi durumlarda nasıl cezalar söz konusu?

Av.Ferah Dilek: Atatürk’ün Heykel, Büst ve Abideleri ile Kabrine (Mezarına) Zarar Verme Suçu Cezası; Atatürk’ü temsil eden heykel, büst ve abideleri veyahut Atatürk’ün kabrini tahrip eden, kıran, bozan veya kirleten kimseye 1 yıldan 5 yıla kadar ağır hapis cezası verilir (5816 sayılı Kanun m.1/2).

Atatürk aleyhine işlenen suçlar, şikayet edenin insiyatifinde değildir. Savcılık tarafından resen soruşturulur, bu suçlara dair herhangi bir şikayet süresi yoktur. Şikayet hakkının kullanan kişi veya kurumun şikayetten vazgeçmesi ceza davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Suç, dava zamanaşımı süresine riayet edilmek kaydıyla ihbar veya şikayetin savcılık tarafından öğrenilmesi üzerine her zaman soruşturulabilir. Türkiye Cumhuriyetinin her ferdi Atatürk’ün hatırasına ve emanetlerine saygılı olmak ve korumak zorundadır hem vicdanen hem de kanunlar gereği her Türk’ün görevidir.

-Genel olarak sosyal medya ortamında hakaret ve küfürlü söylemler için kısıtlamalar söz konusu fakat gündelik yaşantımızda bir çoğumuz hakarete maruz kalabiliyoruz ve haklarımızı bilmiyoruz. Hakarete, kötü sözle cevap verileceğine kanunlarımızla tepki göstersek kimse de halkın huzurunu bozacak, rencide edecek konuşmaları alışkanlık haline getirmez diye düşünüyorum. 

-Otobüste, markette, parkta ya da trafikte maruz kaldığımız aşırılıklar mutlaka oluyor. Ya da arkadaş ve  iş ortamında da maruz kaldığımız hakarete uğrayan için haklarımız ve kanunlarımız nelerdir?

Av. Ferah Dilek: Hakaret; Bir kişinin onur, şeref ve saygınlığını zedeleyecek somut, sözlü veya yazılı eylemdir.
Bu başlıkta, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 125’inci maddesinde düzenlenen “Hakaret” suçu, özet olarak incelenmiştir ve devam eden fıkralarda ise, bu suçun nitelikli hâlleri hüküm altına alınmıştır.

Suçun basit şeklinde, yani kamu görevlisi olmayan bir kişinin yüzüne karşı işlenmesi halinde, hakaret suçunun cezası 3 aydan 2 yıla kadar adli para ve ya hapis cezasıdır. 

Nitelikli hallerde hakaret suçunun cezası, 1 ila 2 yıl arasıdır. Mağdur kamu görevlisi olması durumunda (polis, avukat, hakim, memur vs.) ve hakaretin görevinden dolayı yapılmış olması ya da kişinin mensup olduğu dinin kutsal değerlerine hakaret edilmesi ise cezası ağırlaştırılmış nitelikli hakaret suçu olarak kabul edilmektedir.



-Sosyal medya da alenen yapılan yalan haberler için de bir yasa var mı? 

Av. Ferah Dilek: Sosyal medya ve internette "yalan haberle mücadele" gerekçesiyle hazırlanan ve kamuoyunda "Dezenformasyon Yasası" olarak adlandırılan yasa teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı
İnternet haberciliği ve sosyal medyada dezenformasyonla mücadeleyi esas alan bu yasayla; kamu sağlığını veya ülke güvenliğini ilgilendiren konularda; korku, panik ve kamu barışını bozma amaçlı ülkenin iç ve dış güvenliğini kamu düzenini ve kamu barışını bozmaya yönelik yalan haber yapanları engelleyerek halkın huzurunu temin etmektir. Yalan haber yapıp aleni paylaşanlara 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilebilecek yasa Meclis kararıyla onaylanmıştır. 

-Sosyal medya da Türk halkının aile yapısına ve ahlakına zarar veren içerikler de çok. Gençlerimiz ve çocuklarımız tehlikeli ahlaksız bir yapının içinde büyüyor artık anne babadan çok sosyal medyayla daha çok zaman geçiren gençlerimizi ve çocuklarımızı kanunlarımız nasıl koruma tedbiri alıyor? 

Av. Ferah Dilek: Biraz önce bahsettiğimiz dezenformasyon yasası çocuklarımıza koruma kalkanı diyebiliriz. Tabi ebeveynlerin de bilinçli hareket etmesi, farkında olması da gerekiyor. Dezenformasyon yasasıyla; çocuk kullanıcıların internet ortamında ve yasa dışı, ahlaki değerlere aykırı ve zararlı olabilecek içeriklere sosyal medya ortamında maruz kalmasının önüne geçilebilecek. Görüntü, ses, yazı vb. içeriklere karşı korunacak. 

Ayrıca özellikle belirtmek istiyorum bu yasa ile kamu düzeni ve milli güvenliğe tehdit unsurları oluşturup, algı operasyonu yapanlarla çok daha etkin ve hukuka uygun mücadele yapılacaktır. 

-Gençlerimiz dijital medya ile yoğun bir etkileşim halinde. Konuya sizin bakışınız nedir?

Av. Ferah Dilek: Umuyorum; bazı dijital çocuk kanallarına, gençlerimizin ahlaki değerlerini zedeleyen ciddi algı operasyonlarıyla tuzaklar kuran sosyal kanallara; 15-18 yaş guruplarında ki çocuklarımız cinsiyetsizlik ve türlü sapkın cinsiyet eğilimlerine ve LGBT sultası ve dayatmalarına Türk halkı dur diyecektir!

100.Yılımızın coşkusuyla okuyucularımıza ve özellikle gençlerimize mesajınızı bizimle paylaşır mısınız? 

Av. Ferah Dilek: 29 Ekim 1923 Yanan meşaleyle çıktığımız bu kutlu yolun 100.yılında tek bir dileğim var ;
Türkiye Cumhuriyetinin ilelebet
payidar kalmasıdır.

-Sizi tanımaktan şeref duyuyorum. Çok değerli katkılarınız için de ayrıca çok teşekkür ederim.