Şehrinaz Bayraktar

Şehrinaz Bayraktar

[email protected]

Bir Toplum Nasıl Yok Edilir?

31 Ocak 2022 - 13:55

Değerli Ege Olay okurları,

Universe 25 Deneyinden bahsetmek istiyorum sizlere. Bu bir fare deneyi idi. Amerikalı etolog John B. Calhoun, nüfus yoğunluğunun davranış üzerindeki etkilerini incelemek istiyordu. Bunun için fareleri denek olarak kullandı ve laboratuvarında fareler için cennet sayılabilecek bir düzenek kurdu. 4 dişi 4 erkek fareyi düzeneğe yerleştirdi. Ortam sıcaklığını fareler için en uygun sıcaklığa göre ayarladı. Sınırsız yiyecek ve içecek koydu. Yetmedi fareler için tüm besinlere kolayca ulaşma imkanı sağladı. Farelerin hiçbir sağlık sorunu yoktu. Barınma sorunu, besin sorunu ve güvenlik tehditi de olmayınca rahat ortamlarında fareler üremeye başladı. Çoğalan fareler arasında sosyalleşme de başladı. Nüfusun zirve noktası olan 2200 fareye 560. günde yani bir buçuk yılda ulaşıldı. Aslında işler fareler adına hiç de iyiye gitmiyordu. Bir buçuk yılın sonunda fareler doğaları gereği yaptıkları birçok davranışı yapmaz olmuştu. Sosyal hayatta kimi fareler dışlandı, kimi fareler kendi isteği ile gruplara girmeyi reddetti. Anne fareler yavrularına bakmaz oldu, erkek fareler dişileri korumaz oldu. Toplumsal roller değişti. Hiçbir şey için çaba sarf etmeyen farelerden bir grup yiyip içip kavga etmeye başlarken diğer bir grup ise yiyip içip kendini temizlemeye ve gün boyu uyumaya başladı. Esas önemli sonuç ise şuydu: üreme oranı durmuştu. Fareler artık üretmiyordu. Böylece nüfus düşüşü başladı.

610. günde nüfus 100 ün altına düştü. Calhounun tabiriyle ”ölüm evresi başlamıştı. Artık fareler, yaşlılıktan birer birer ölüyordu. Her şeye kolayca ulaşıp hiçbir şey için çaba sarfetmeye fareler hayatta kalma dürtülerini de yitirdikleri için son dişi farenin ölümü ile deney sona erdi. Calhoun deney sonrası kemirgen ütopyasının sonuçları hakkındaki gözlemlerini paylaştı. Bu deney farelerin pek çok açıdan insana benzediğini ve herhangi bir baskı ya da stres olmadığında odaklarını, amaç ve kimlik duygularını kaybettiklerini gözler önüne sermişti. Yaşamsal kaynakların bolluğu ve bunları elde etmek için hiçbir şey yapmaya gerek kalmaması nedeniyle, toplumsal rollere veya işlere duyulan ihtiyaç azalmıştı. Fareler, yemek yeme ve uyuma gibi fizyolojik gereksinimler dışında hiçbir şey yapmıyordu. Calhoun, insanoğlunun da günün birinde tehlike ile yüz yüze olabileceğine dikkat çekti ve tür olarak şehirlerimizin işleyişini değiştirmek için hiçbir şey yapmadığımız takdirde büyük tehlikeyle karşı karşıya kalacağımız konusunda bizi uyardı.

Ne dersiniz değerli okurlar insanoğlu ile fare ütopyası arasında ortaklık var mı?
Sizce bir toplum nasıl yok edilir?
 

YORUMLAR

  • 0 Yorum