Bir baraj düşünün ki , dünyamızın dönüş hızını yavaşlatsın, zamanı etkilesin.
Evet, Çin'de yapılan bu barajın adı Three Gorges Dam ,Türkçe ismi ise '' Üç Boğaz Barajı'' dır.
Çin Hükümetinin bu denli büyük bir projeyi yapmasının elbetteki ciddi nedenleri vardır. Bu nedenlerin başında; artan Çin nüfusunun ihtiyaçlarını karşılamak, Yangtze Nehri’nin büyüklüğünden dolayı yerel halkın maruz kaldığı ciddi sel felaketlerini önlemek, gemi trafiği kapasitesini arttırmak , Hubei Eyaleti sakinlerinin yaşam kalitesini artırmak gelmektedir.
Barajın kısa bir tarihçesine baktığımızda; 1919 yılında gündeme gelmiş , yapılan tartışmalar uzun yıllar sürmüştür. İzinleri 1970 yılında verilen bu barajın imalatına 1994 yılında başlanmış ve nihayet 2006 yılında tamamlanmıştır.2012 yılından itibaren neredeyse tüm jenatörleri ile çalıştırılan baraj ciddi bir elektrik üretme kapasitesine kavuşmuştur.
Barajın derinliğinin 181 metre , uzunluğunun 6.380 km olduğu wikipedia bilgilerinden bilinmektedir. Asyanın en uzun, dünyanın ise Nil ve Amazon'dan sonra üçüncü en uzun , ulaşım içinde uygun bir nehirdir.Ayrıca barajın yapımında yarım milyon ton çelik kullanıldığı, maliyetinin milyar dolarlar olduğu ifade edilmektedir.
Çinlilerin kendileri için dünyaya mal ettiği bu barajın tek başına, bir çok ülkenin büyük bir ihtiyacını karşılayabilecek kapasitede enerji üretimine sahip olduğunu da vurgulamak gerekir.
Barajın teknik detaylarının ve çok ciddi enerji üretiminin dünyada sebep olduğu bir durum vardır ki o da '' dünyanın dönüş hızını etkilemesi'' meselesidir.
Direk ifade edecek olursak; bilim insanları ''Three Gorges Dam'' isimli barajın tam dolu haliyle dünyanın dönüş hızını yavaşlattığını (günlük 0.06 mikro saniyelik bir yavaşlama) dile getirmiştir. Dünyanın momentinin artması (eylemsizlik momenti) bu olayı açıklamaktadır.
Dünya’nın dönüşünün yavaşlaması haliyle zamanıda etkilemiş durumdadır. Yani baraj nedeniyle dünyanın kendi ekseni etrafındaki dönüş süresi olan 24 saatte bir artış olmuş, ileri tarihlerde ise bu sürenin giderek artacağı ve dünyanın kendi ekseni etrafındaki dönüş süresinin daha da uzayacağı hesaplanmıştır. Bu ilginç olayın ve sonucun dünyayı nasıl etkileyeceğini zaman gösterecektir.
Dünyanın dönüş hızını yavaşlatan ve zamanı etkileyen bu devasa baraj hakkında ''national geographic'' tarafından yapılmış güzel bir belgeselde vardır. Meraklılarının bu belgeseli izlemesinide öneririz.
Sağlıcakla kalın.
YAZAN
Özcan AKAR
[email protected]
Kaynakça;
(https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0svi%C3%A7re)
(https://tr.wikipedia.org/wiki/Eylemsizlik_momenti)
(https://tr.wikipedia.org/wiki/Yangtze)
YORUMLAR